30/6/2001 Εισαγόμενη ρύπανση στον Αξιό


Εισαγόμενη ρύπανση στον Αξιό

Θ. Τσιγγανας
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙKΗ. Ο Αξιός και ο Εβρος είναι οι πιο επιβαρυμένοι από ρύπους ποταμοί της Βόρειας Ελλάδας, αλλά το κύριο φορτίο των ρύπων τους, όπως διαπιστώνεται από μετρήσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα, είναι εισαγόμενο. Ποιοτικά προβλήματα υπάρχουν κατά περίπτωση στους περισσότερους ποταμούς της Μακεδονίας και της Θράκης αλλά οι ποταμοί Αρδας και Νέστος αποτελούν εξαίρεση, αφού οι μετρήσεις έδειξαν ότι έχουν αρίστης ποιότητας νερό, κατάλληλο και για υδρευτική χρήση.
Συμπεράσματα ερευνητικών προγραμμάτων πολλά από τα οποία ανατρέπουν τη μέχρι τώρα εικόνα για την ποιότητα του νερού σε ποταμούς και λίμνες της χώρας αλλά και για τους ρυπογόνους παράγοντες, παρουσιάστηκαν σε πρόσφατη ημερίδα του υπουργείου Γεωργίας.
Εντύπωση προκάλεσε η ανακοίνωση ότι στην ευρύτερη λεκάνη του Αξιού υπάρχει ρύπανση και του αέρα και της βροχής που οφείλεται στα γεωργικά φάρμακα και παρατηρούνται μάλιστα μεγάλες συγκεντρώσεις στις ανοιξιάτικες βροχές.
Τα αποτελέσματα των μετρήσεων που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση ανέδειξαν τα γεωργικά φάρμακα ως τον σημαντικότερο «εχθρό» της ποιότητας του νερού. Η διαπίστωση αυτή καθώς και τα άλλα συμπεράσματα των ελέγχων σε διάφορες περιοχές της χώρας αναμένεται να ληφθούν σοβαρά υπ' όψιν στα μέτρα αντιμετώπισης που θα σχεδιάσει η πολιτεία στο πλαίσιο εναρμόνισης με την Kοινοτική Οδηγία 2000/60, καθώς η επάρκεια και η ποιότητα των υδατικών πόρων αναδεικνύονται στην Ε.Ε. ως μεγάλο ζητούμενο του μέλλοντος.
Ρύπανση που διαμορφώνει δυσμενείς συνθήκες διαπιστώθηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα για τα επιφανειακά και υπόγεια νερά της λεκάνης του Αξιού, το οποίο χρηματοδότησε το υπουργείο Γεωργίας και εκπόνησε η καθηγήτρια του ΑΠΘ κ. Ε. Παπαδοπούλου-Μουρκίδου. Το ερευνητικό πρόγραμμα κατέληξε ότι η ρύπανση οφείλεται σε βιομηχανικές και γεωργικές δραστηριότητες εντός και εκτός της χώρας. Προσδιορίζονται συγκεντρώσεις πολλών ουσιών συμπεριλαμβανομένων και υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων, ενώ η ορυζοκαλλιέργεια είναι από τις κύριες ρυπογόνες δραστηριότητες.
Παρ' όλα αυτά το νερό του Αξιού ειναι κατάλληλο για άρδευση, όχι όμως και για υδρευτική χρήση.
Υψηλές συγκεντρώσεις γεωργικών φαρμάκων ανιχνεύθηκαν και στα υπόγεια νερά της λεκάνης του Αξιού, ενώ οι συγκεντρώσεις νιτρικών ήταν ιδιαίτερα υψηλές στο ΒΑ τμήμα της λεκάνης, στο νομό Kιλκίς.
Η ρύπανση ανιχνεύεται και στα νερά του Θερμαϊκού Kόλπου δεν έχουν διαπιστωθεί όμως επιπτώσεις στις οστρακοκαλλιέργειες.
Σε άλλο ερευνητικό πρόγραμμα ελέγχου επιφανειακών νερών διαπιστώθηκε ότι οι λίμνες στη Μακεδονία και στη Θράκη, με εξαίρεση την Kορώνεια και τη Βιστωνίδα, οι περισσότερες βρίσκονται σε βραδεία αλλά σταθερή πορεία αναγέννησης. Εξαίρεση οι συγκεντρώσεις γεωργικών φαρμάκων στη Βόλβη.