Υποτροπικό νησί με άγρια άλογα; Το
ανακαλύψαμε στην καρδιά του Αξιού με τη βοήθεια «ινδιάνου» οδηγού. Λίγα
μόλις χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη...
Πανέμορφες, «ανεξερεύνητες», «άγνωστες» περιοχές.
Τοποθεσίες που συγκρίνονται ευθέως με τους προορισμούς υψηλού προφίλ. Ελλαδικές
γωνιές που δεν καταχωρήθηκαν ακόμα στο μαζικό ασυνείδητο. Δεν προβάλλονται από
διαφημιστικές καμπάνιες, ενώ οι πληροφορίες για την ύπαρξή τους κυκλοφορούν από
στόμα σε στόμα. Τα Κουφάλια του νομού Θεσσαλονίκης είναι ένα τέτοιο μέρος.
Μεγάλο μέρος της γοητείας τους οφείλεται στην αιώνια ροή του Αξιού.
Το διαβόητο «νησί» που «διχάζει» το
θρυλικό ποτάμι είναι ο προορισμός μας. Πρόκειται για μια νησίδα ομορφιάς 1.700
στρεμμάτων, που φιλοξενεί διάφορα υδρόβια πουλιά και περίπου 50 άγρια άλογα.
Είχαμε την τύχη να ανακαλύψουμε τις ομορφιές της με τη συντροφιά των κυνηγών
της περιοχής. Οργάνωσαν μια πρώτης τάξεως εξόρμηση στις σχεδόν τροπικές τοπικές
πραγματικότητες. Αληθινή αποκάλυψη ήταν οι... «κάτοικοι» του νησιού. Ο μικρός
πληθυσμός... άγριων αλόγων που φιλοξενούνται μέσα στην άγρια βλάστηση εδώ και
περίπου τέσσερις δεκαετίες!
Ιχνηλασίες...
Το προκαθορισμένο σημείο συνάντησης βρίσκεται στο φράγμα της Ελεούσας, λίγα χιλιόμετρα έξω από το χωριό. Χωνόμαστε στις βάρκες και ξεκινάμε για τον περίπλου. Κάποια στιγμή σβήνουμε τις μηχανές και πιάνουμε τα κουπιά. Τα χόρτα που αιωρούνται στο μικρό βάθος του νερού μπλέκονται γύρω από τις προπέλες, απειλώντας την ακεραιότητα των εξωλέμβιων και τελικά την ίδια μας την ικανότητα για πλεύση.
Το προκαθορισμένο σημείο συνάντησης βρίσκεται στο φράγμα της Ελεούσας, λίγα χιλιόμετρα έξω από το χωριό. Χωνόμαστε στις βάρκες και ξεκινάμε για τον περίπλου. Κάποια στιγμή σβήνουμε τις μηχανές και πιάνουμε τα κουπιά. Τα χόρτα που αιωρούνται στο μικρό βάθος του νερού μπλέκονται γύρω από τις προπέλες, απειλώντας την ακεραιότητα των εξωλέμβιων και τελικά την ίδια μας την ικανότητα για πλεύση.
Η κωπηλασία έχει βέβαια τις
αδιαμφισβήτητες αρετές της. Στο «κατώφλι» της αποβίβασης, βυθιζόμαστε αργά στη
σιγαλιά του ηλιόλουστου απογευματινού τοπίου. «Είναι η καταλληλότερη
προετοιμασία για τη συνάντηση με τα άλογα», πετάει ο Γιάννης. Ο Γιάννης
Βασιλείου, ο «ινδιάνος» των Κουφαλίων, θεωρείται ο καλύτερος γνώστης τόσο των
τοπικών νερών όσο και της μορφολογίας του νησιού. Αυτός είναι άλλωστε ο άτυπος
αρχηγός της μικρής αποστολής μας. Βρισκόμαστε στη Μεγάλη Παλιομάνα και η
χαμηλόφωνη συζήτηση συνεχίζεται. «Στη Μικρή Παλιομάνα, λίγο πιο πέρα, συχνάζουν
οι παπιοκυνηγοί», ανακοινώνει ο Γιάννης Βασιλείου.
Σε κυνηγετική παρέα βρισκόμαστε, δύσκολο
να μη μιλήσεις για κυνήγι. Ο Γιάννης Βασιλείου αναλύει τα δεδομένα της
περιοχής: «Κυρίαρχος είναι ο λαγός. Ο χειμώνας φέρνει υδρόβια που, όπως και οι
μπεκάτσες, προτιμούν το νησί. Προσπαθούμε να προστατεύσουμε την ορνιθοπανίδα με
διαρκή ενημερωτικά σεμινάρια για τα μέλη μας. Ο τόπος μας είναι πεδινός με
μικρές λοφώδεις εξάρσεις και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και συντονισμένες
δράσεις. Στενή και συνεχής είναι η συνεργασία μας με τον Κυνηγετικό Σύλλογο
Θεσσαλονίκης».
Φθάνουμε στη στεριά, σπρώχνουμε τις
βάρκες στους θάμνους και το ρίχνουμε στο περπάτημα. Πρώτος εντοπίζει τα άλογα ο
Ηλίας Μασλάρης. Είναι στα αλήθεια άγρια. Δεν είναι καθόλου εύκολο να τα
πλησιάσεις σε αποστάσεις μικρότερες των εκατό μέτρων. Μόλις κινούμαστε προς το
μέρος τους, σπεύδουν να εξαφανιστούν στην αντίθετη κατεύθυνση.
Ο Γιάννης Καπουνιαρίδης αναλαμβάνει το
έργο της ιστορικής αναδρομής. «Πριν από σαράντα χρόνια, το άλογο αποτελούσε
εργαλείο για τον αγροτικό κόσμο. Οι συγχωριανοί μας ήταν και παραμένουν
συναισθηματικοί άνθρωποι. Δεν τους πήγαινε να θανατώσουν τα τραυματισμένα,
ανήμπορα ή γέρικα άλογα. Τα πήγαιναν στο νησί. Τα ζώα πολλαπλασιάζονταν και τα
νέα πουλάρια δεν γνώριζαν αιχμαλωσία. Κάπως έτσι προέκυψε ο σημερινός άγριος
πληθυσμός».
Εντοπισμός...
Η πεζοπορία συνεχίζεται απρόσκοπτα. Στην πορεία, ο «ινδιάνος» μαζεύει λυγαριές. Πρόκειται για «πολύτιμο» διακοσμητικό είδος που αναζητούν μετά μανίας οι γυναίκες της περιοχής. «Συνεισφέρουμε στην επιβίωση των αλόγων με τριφύλλι, άχυρο και καλαμπόκι. Τα ζώα βοσκάνε φυσικά ελεύθερα και εμείς προσπαθούμε απλώς να εξασφαλίσουμε καλύτερους όρους. Βασικός τους εχθρός είναι τώρα πια τα σαρκοβόρα και ιδιαίτερα οι λύκοι, που δεν διστάζουν να κολυμπήσουν στο ποτάμι, όταν η στάθμη είναι αρκετά χαμηλή», λέει ο Χρήστος. Κάποια στιγμή εντοπίζουμε ένα μοναχικό άλογο που δεν έχει αντίρρηση να το πλησιάσουμε σε φωτογραφικά αξιοποιήσιμη απόσταση. Κάτι φαίνεται να τρέχει με το τρίχωμά του, αλλά αυτό είναι κάτι που μόνο ένας κτηνίατρος μπορεί να επιβεβαιώσει. Είναι καμαρωτός και υπερήφανος, με χαρακτηριστική χαίτη και κάμποση φωτογένεια, στο πλάγιο απογευματινό φως.
Η πεζοπορία συνεχίζεται απρόσκοπτα. Στην πορεία, ο «ινδιάνος» μαζεύει λυγαριές. Πρόκειται για «πολύτιμο» διακοσμητικό είδος που αναζητούν μετά μανίας οι γυναίκες της περιοχής. «Συνεισφέρουμε στην επιβίωση των αλόγων με τριφύλλι, άχυρο και καλαμπόκι. Τα ζώα βοσκάνε φυσικά ελεύθερα και εμείς προσπαθούμε απλώς να εξασφαλίσουμε καλύτερους όρους. Βασικός τους εχθρός είναι τώρα πια τα σαρκοβόρα και ιδιαίτερα οι λύκοι, που δεν διστάζουν να κολυμπήσουν στο ποτάμι, όταν η στάθμη είναι αρκετά χαμηλή», λέει ο Χρήστος. Κάποια στιγμή εντοπίζουμε ένα μοναχικό άλογο που δεν έχει αντίρρηση να το πλησιάσουμε σε φωτογραφικά αξιοποιήσιμη απόσταση. Κάτι φαίνεται να τρέχει με το τρίχωμά του, αλλά αυτό είναι κάτι που μόνο ένας κτηνίατρος μπορεί να επιβεβαιώσει. Είναι καμαρωτός και υπερήφανος, με χαρακτηριστική χαίτη και κάμποση φωτογένεια, στο πλάγιο απογευματινό φως.
Η ώρα περνάει και εμείς πρέπει να
ολοκληρώσουμε τον περίπλου του νησιού. Πίσω στις βάρκες, βγαίνουμε στα ανοικτά
της Μεγάλης Παλιομάνας και συνεχίζουμε προς το «Συρματόσχοινο», το σημείο που
πήρε το όνομά του από την απλή κατασκευή που διευκόλυνε τη μετακίνηση από την
όχθη προς το νησί.
Η «κρουαζιέρα» μας φέρνει σύντομα κοντά
στο μεγάλο αναψυκτήριο με το περίεργο όνομα. Λέγεται «Κατί Κατί Γιαμούντο»,
διατύπωση που στη γλώσσα Σουαχίλι σημαίνει κάτι σαν «στη μέση του πουθενά». «Η
φύση μας τα έχει δώσει όλα απλόχερα. Εμείς καλούμαστε να κάνουμε καλή
διαχείριση. Να καταναλώσουμε τους τόκους και, κατά το δυνατόν, να αφήσουμε
ανέγγιχτο το κεφάλαιο», λέει ο Χρήστος.
Ολα είναι κόκκινα την ώρα που
προσεγγίζουμε το φράγμα. Ο ήλιος αποσύρεται...
Οι δράσεις του συλλόγου...
«Προσπαθούμε να εκσυγχρονίσουμε την εικόνα μας μέσα από διάφορες εναλλακτικές δράσεις. Πιστεύουμε ότι καλός κυνηγός είναι ο ενημερωμένος κυνηγός, ένας σύγχρονος πολίτης με παράλληλες οικολογικές ανησυχίες και ουσιαστικό ενδιαφέρον για το περιβάλλον», εξηγεί ο κ. Χρήστος Πατρώνας.
«Προσπαθούμε να εκσυγχρονίσουμε την εικόνα μας μέσα από διάφορες εναλλακτικές δράσεις. Πιστεύουμε ότι καλός κυνηγός είναι ο ενημερωμένος κυνηγός, ένας σύγχρονος πολίτης με παράλληλες οικολογικές ανησυχίες και ουσιαστικό ενδιαφέρον για το περιβάλλον», εξηγεί ο κ. Χρήστος Πατρώνας.
Σαν γενικός γραμματέας του Κυνηγετικού
Συλλόγου Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του Ομίλου Φίλων Κυνηγών Κουφαλίων, ο
Χρήστος είναι ένας εμφανώς δραστήριος, ανήσυχος άνθρωπος, που συνεργάζεται
στενά με τους συντοπίτες του σε μια σειρά από αξιόλογες πρωτοβουλίες.
Η σπορά ηλιάνθου, για την τροφή της
πανίδας αλλά και την κάλυψή της από τα αρπακτικά, οι σκοπευτικοί αγώνες και η
τοποθέτηση καλαθιών για τη συλλογή των άδειων συσκευασιών των φυτοφαρμάκων,
είναι μερικές μόνο από αυτές. «Το θέαμα των πεταμένων άδειων κουτιών από τα
φυτοφάρμακα που γέμιζαν τα κανάλια, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αλλά και οι
δηλητηριάσεις των σκύλων, μας ανάγκασαν να τοποθετήσουμε καλάθια περιμετρικά
από τις βαμβακοκαλλιέργειες.
Γνωρίζουμε ότι έτσι δεν λύνουμε ένα τόσο
μεγάλο πρόβλημα, αλλά ελπίζουμε στην κινητοποίηση και άλλων φορέων», λέει ο
Χρήστος. Μαζί με πολλούς από τους περίπου 15.000 κατοίκους των Κουφαλίων,
μοίρασαν πλαστικές σακούλες με τυπωμένο οικολογικό μήνυμα στους εκδρομείς της
Πρωτομαγιάς, με στόχο την ευαισθητοποίησή τους.
«Θεματοφύλακα του περιβάλλοντος»,
αποκαλεί τον ηλικίας δύο μόλις ετών Ομιλο Φίλων Κυνηγών Κουφαλίων η δημοτική
αρχή. «Κατάφερε να απομυθοποιήσει την αρνητική εικόνα που έχουν κάποιοι για
τους κυνηγούς, αποσπώντας παράλληλα τον τίτλο του ενεργού κοινωνικού εταίρου»,
γράφει ο συντάκτης της περιοδικής έκδοσης του Δήμου Κουφαλίων.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ...
Το ρεπορτάζ μας για την περιοχή έκλεισε ο «ινδιάνος»: «Ο κόσμος βιάζεται να βγάλει συμπεράσματα χωρίς να γνωρίζει σε βάθος τα θέματα. Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος στην όλη διαδικασία, ιδιαίτερα όταν οδηγεί σε αποφάσεις και μέτρα».
Το ρεπορτάζ μας για την περιοχή έκλεισε ο «ινδιάνος»: «Ο κόσμος βιάζεται να βγάλει συμπεράσματα χωρίς να γνωρίζει σε βάθος τα θέματα. Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος στην όλη διαδικασία, ιδιαίτερα όταν οδηγεί σε αποφάσεις και μέτρα».
Πηγή: http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23386&subid=2&pubid=3784895
